Toespraak van de voorzitter van Stichting Verzetsgroep de Liniecrossers, Cock Hoevenaar

Klik op de foto hieronder voor foto´s van de overdracht

Eind oktober van elk jaar wordt de omgeving en het monument van de Liniecrosser in Lage Zwaluwe schoongemaakt door de leerlingen van groep 8. Ze hebben het jaar ervoor, toen zij groep zeven vormden, via een adoptieoverdracht de koffer met lesmateriaal over de crossing gekregen, en daarmee de verantwoordelijkheid voor het monument. De crossings waren overtochten van verzetsmannen die medicijnen, goederen en mensen vervoerden van november 1944 tot mei 1945 vanuit het bevrijde zuiden naar het nog bezette Nederlandse gebied boven de grote rivieren en vice versa. Dit gebeurde in het grootste geheim en onder zeer gevaarlijke omstandigheden. Het monument staat er ter ere en ter nagedachtenis aan de 21 liniecrossers die hun leven hierbij hebben gewaagd of gegeven. De kinderen hebben er een hele klus aan: al het grote onkruid moet tussen de begroeiing worden gehaald, het gravel moet vrijgemaakt worden van mos worden en de randen gras netjes afgestoken. De dode takken worden weggeknipt en tenslotte de aarde mooi losgeharkt. De kinderen krijgen hulp van de mensen van MidZuid, een organisatie die mensen door werk te bieden een kans geeft terug in de maatschappij te komen. Florien, die flink bezig is met de snoeischaar, geeft aan dat ze het erg leuk vindt om praktisch bezig te zijn. Meester Gert Luijten legt uit dat na deze dag de belangstelling van de kinderen is gewekt en dat hij komende twee weken de lesstof met hen doorneemt. Op 3 november zijn de voorbereidingen klaar en komen de kinderen om op hun beurt de adoptie over te dragen aan de leerlingen van groep zeven. Die dag worden ze om 11 uur bij hun school opgehaald en gaan ze onder begeleiding van percussie naar het monument. Er zijn dan toespraken en een kranslegging. Bloemen worden gelegd en gedichten voorgelezen. De Last Post wordt geblazen en tenslotte zal het Shantykoor de Noorderklippers het Wilhelmus zingen. De organisatie van de adoptieoverdracht ligt bij de Stichting Verzetsgroep Liniecrossers. Voorzitter hiervan is Cock Hoevenaar. Hij is een kleinzoon van één van de liniecrossers, Koos Hoevenaar uit Lage Zwaluwe. Koos had een gezin van dertien kinderen en waagde zijn leven voor de vrijheid van Nederland. Alles in het diepste geheim, niemand wist waar hij mee bezig was, zelfs zijn

vrouw en kinderen niet. Ook toen Koos dagen vermist werd omdat hij in Sliedrecht met een longontsteking lag wist niemand waar hij was. Koos heeft met zijn kleinzoon Cock weleens gesproken over het werk dat hij deed in oorlogstijd, maar nooit vertelde hij over de tochten op zich. Misschien was het te moeilijk of confronterend of mogelijk zat het besef van de geheimhouding nog te diep. Cock was pas 11 jaar toen zijn opa overleed maar hij weet dat hij ontzettend trots was op zijn opa. En dat is hij nu nog. Zijn vader Martin is een van de initiatiefnemers van de oprichting van de Stichting de Liniecrossers. Dit naar aanleiding van het winnen van de prijs voor het best behouden en meest levendige monument van Brabant op 5 mei 2012 onder toeziend oog van ZKH Prins Willem Alexander. Cock wil dit mooie initiatief voortzetten. Dit doet hij samen met zijn vrouw en met twee neven. Ze vinden dat dit stukje geschiedenis doorgegeven moet worden aan de kinderen. Vrijdag 3 november om 11 uur vindt de ceremonie plaats. Er zullen genodigden zijn en verder zijn alle belangstellenden van harte welkom om deze bij te wonen. 

Toespraak dhr. Harry Bakker - loco burgemeester gemeente Drimmelen Na de bevrijding begon de oorlog In november 1944 was het zuiden van Nederland en ook Lage Zwaluwe bevrijd, maar de Duitsers zaten nog aan de overkant van de Amer. Er was dringend behoefte aan informatie vanuit het bezet gebied en het terughalen van belangrijke personen zoals neergeschoten geallieerde piloten. Ook vanuit bevrijd Nederland werd geholpen met het vervoer van bijv. extra medicijnen via de korjalen of roeiboten. Hiervoor zetten burgers een militaire koerierslijn op vanuit Lage Zwaluwe naar Sliedrecht (via de rol). Moedige jongemannen namen het initiatief en onder die 21 was ook Koos Hoevenaar uit Lage Zwaluwe. Hij was de oudste en net als die anderen (schippers, vissers, griendwerkers) ook sterk en bekend met het gebied. Dat moest ook wel met de getijden, het gebruik maken van de duisternis (en nieuwe maan) en de diverse kreken als het moest. Want de Duitsers hadden wachtposten, voeren met boten rond op de route en schoten lichtkogels af. Honderden malen werd de tocht van vele uren en ong. 13 km. afgelegd door deze onverschrokken mannen, die weinig praten en de missie zoveel mogelijk geheim hielden. Vaak was er ook een vrouw bij als koerierster, Riet van Grunsven. Zij kon niet zwemmen, maar overleefde de crossings wel. Zodoende werden vele mensen gered, vitale informatie doorgegeven en waren de liniecrossers het doorgeefluik tussen bezetting en vrijheid! Pas vele jaren na de oorlog kwamen de heldendaden van deze onverschrokken mannen naar buiten, want zij opereerden in het geheim, gebruikten schuilnamen en kenden elkaar ook nauwelijks. Zelf mocht ik nog Piet van den Hoek ontmoetten. Vandaag ben ik blij dat we hier in Lage Zwaluwe het

Liniecrossersmonument hebben en dat de kinderen van toen 't Rietland en Willibrordus en nu basisschool de Grienden de tas overgeven van groep & naar groep 7. Om de herinnering aan onze dappere liniecrossers levend te houden! 

Monument Liniecrosser is over aan groep zeven van basisschool de Grienden Meester Gert Luijten heeft er afgelopen weken een hele klus aan gehad: leg maar eens uit aan kinderen van groep zeven en acht van de basisschool waarom mensen vechten voor vrede en vrijheid. Doen ze dan niet net zo hard mee aan de oorlog? En wat is vrijheid precies? Doen waar je zelf zin in hebt of beperk je daarmee de vrijheid van anderen? DOOR KITTY LOKATE Afgelopen vrijdag werd in een eenvoudige ceremonie de verantwoordelijkheid van het monument de Liniecrossers overgedragen van groep acht naar groep zeven van basisschool de Grienden in Lage Zwaluwe. Het doel hiervan is het monument en het verhaal van de Liniecrossers levendig te houden. De kinderen liepen onder begeleiding van de percussietrom naar het monument. Daar waren, de koude wind trotserend, een flink aantal belangstellenden en genodigden aanwezig. Onder hen mensen van Stichting Ommezien en gedenken uit Werkendam en Stichting Liniecrossers uit Sliedrecht. leder werd door Jeffrey Schonk welkom geheten waarna Cock Hoevenaar vertelde over hetgeen er rondom de adoptieoverdracht speelt en een korte herinnering aan het werk van de Liniecrossers voorlas. Tevens bracht hij de voorbereidingen voor volgend jaar onder de aandacht. Het is dan 80 jaar geleden dat het gebied rond de huidige gemeente Drimmelen bevrijd werd. Wethouder Harry Bakker roemde vervolgens de moed van de 21 Liniecrossers en het feit dat zij onder zeer slechte en koude omstandigheden hun gevaarlijke overtochten maakten.

Normen, waarden en respect Meester Gert ging dieper in op de uitleg die hij de afgelopen weken aan de kinderen heeft gegeven. Hij probeert in zijn lessen de leerlingen normen, waarden en respect bij te brengen. Hij wil daarmee de kinderen weerbaar maken, verantwoordelijkheid bijbrengen en leren dat ze zich veilig en vrij mogen voelen. De verhalen van de Liniecrossers hebben hem daarbij geholpen. De Liniecrossers zetten zich tijdens de laatste winter van de Tweede Wereldoorlog op een vreedzame manier in. Ze brachten koeriers, piloten, geheime militaire documenten en medicijnen naar het nog bezette noorden van het land dwars door de Biesbosch. Daarmee hebben zij belangrijk werk verricht en vele . levens gered. Ze hebben vreedzaam gevochten voor de vrijheid. Brian en Silvijn van groep 8 droegen vervolgens de tas met lesmateriaal over aan Lisa en Rayan van groep zeven. Julian en Moss legden samen met Harry Bakker een krans bij de afgebroken zuil uit een in de oorlog verwoeste kapel. De bestuursleden Gert Jan en Jeffrey mochten namens de Liniecrossers bloemen leggen bij het beeld van de Liniecrosser en Lane en Skye reikten de bloemen uit aan de overige leerlingen en aanwezigen. Dagmar, Teun en Florien lazen hun eigen geschreven gedichten voor waarna Harry van Avendonk de Last Post blies. Hierna volgden 2 minuten stilte. Na het zingen van het Wilhelmus door Shantykoor de Noorderklippers bedankte Cock Hoevenaar alle aanwezigen voor hun belangstelling en nodigde hij hen uit voor een kopje koffie bij 'Het Roer Om'. Het was een mooie en stemmige ceremonie die de aandacht voor de Liniecrossers onder de mensen bracht. Voor meer informatie en achtergrondverhalen kunt u terecht op de website van de Stichting Verzetsgroep Liniecrossers: www.liniecrosser.nl 

Een hartelijk welkom voor de jongens en meisjes van groep 7 en 8 en hun leraren van basisschool de Grienden. welkom voor wethouder Harry Bakker, welkom voor de Stichting Ommezien en Herdenken uit Werkendam. Welkom voor Stichting Liniecrossers uit Sliedrecht. Kinderen en klein kinderen van de familie Hoevenaar. En verder een hartelijk welkom voor alle genodigde en belangstellende die aan deze adoptie overdracht meewerken of deelnemen. Vandaag zijn we voor de 12e keer bij elkaar gekomen voor de adoptie overdracht. De eerste adoptie van gemeente naar de leerlingen van groep 7 en 8 van beide basisscholen vond plaats op 8 november 2011. Hiermee hadden enkele enthousiaste initiatiefnemers hun doel bereikt. Een bijzonder moment, want vanaf die dag leeft het en wordt het monument jaarlijks onder de aandacht gebracht. En niet alleen het monument, maar ook de geschiedenis erachter. Er werd een les programma samengesteld zodat het verhaal behorende bij de zuil en het beeld doorverteld kan worden aan de volgende generatie. In dat zelfde jaar startte dus tevens het eerste les programma over de geschiedenis van de Linie Crossers. Op basisschool de Grienden gebruikt leraar Gert hiervoor een kist met materialen en lesstof en een film om het verhaal van de liniecrosser over te dragen aan de leerlingen van groep 7. Daarna volgt in de eerste week van november de adoptie overdracht bij het monument en wordt dit stukje geschiedenis symbolisch overgedragen door het overhandigen van de crosserstas van groep 8 naar groep 7.

Enkele weken daarvoor wordt er door MidZuid en met hulp van de leerlingen extra aandacht besteed aan de directe omgeving van het monument en beeld. Er wordt onkruid geplukt, geharkt en geveegd. Samen zorgen ze ervoor, dat het monument er voor de overdracht weer keurig uitziet. Een mooi initiatief om te denken, herdenken en te leren van hetgeen zich in onze omgeving heeft afgespeeld tijdens het laatste oorlogsjaar 1944-1945. Het herinnert aan het verleden en de personen die mede door hun moedig en dapper verzetswerk een einde maakten aan de bezetting van ons land. Aan de andere kant van de grote rivieren, in het noorden, was de Duitse bezetter nog aanwezig en toonde hevig verzet. De grote rivieren vormden een natuurlijke frontlijn tussen bezet en bevrijd Nederland. Vele malen werd geprobeerd om de grote rivieren over te steken maar overal in Nederland, langs de Maas en de Rijn boden de Duitsers hevig verzet en wilden zij niet vertrekken. Oversteken was daar geen optie. Er was echter een gebied waar de Duitsers niet in durfde, een stukje niemandsland: de Biesbosch. De Biesbosch bood kansen, de Duitse bezetter verdwaalde er door de vele kreken, een groot getijde verschil en een ondoordringbare begroeiing. En juist hier konden de liniecrossers, die heel goed bekend waren met het gebied, gebruik van maken om geheime documenten, personen, piloten en medicijnen over te brengen. 21 mannen vormde samen een militaire koerierslijn, uitgekozen en gevraagd om dit gevaarlijke werk te verrichten. Alles achter zich latend, en in het diepste geheim, vertrokken ze in koude en donkere nachten, niet wetende of ze ooit nog thuis zouden komen. De eerste crossing was in de nacht van 5 op 6 november 1944, de route bleek succesvol. 374 maal werd de oversteek gemaakt door de liniecrossers. Het waren deze mannen die met gevaar voor eigen leven een belangrijke rol hebben gespeeld in de bevrijding van Nederland. Het is volgende week 79 jaar geleden dat er een einde kwam aan de Duitse bezetting van Lage Zwaluwe. Dat betekent dat het volgend jaar 80 jaar geleden zal zijn dat onze gemeente werd bevrijd. Een extra reden om volgend jaar meer aandacht te besteden aan dit jubileumjaar. Ter voorbereiding daarop organiseert Brabant Herinnert en het 4-5 Mei comité van gemeente Drimmelen diverse avonden om van gedachten te wisselen met organisaties die in het verleden en actueel, actief waren op het gebied van herdenken en aandacht schenken aan de 2 de wereld oorlog en de bevrijding. Daar hoort natuurlijk ook stichting Verzetsgroep de Liniecrossers bij. Met de adoptie overdracht laten de kinderen en wij zien dat herdenken van de oorlog, het verzet en de bevrijding nog altijd van deze tijd is. Sinds 2011 adopteert basisschool de Grienden het monument de Liniecrosser en houd daarmee de geschiedenis van de liniecrossers levend. Een mooie traditie is ontstaan en er is blijvend aandacht voor het verleden. Het is een mooi initiatief dat de basisschool en daarmee de jeugd hierbij betrokken zijn en blijven zodat het ieder jaar doorgegeven wordt. 

Waarom praat je over vechten, vrede en vrijheid?